Thương nhớ - cây cà na

01:43 21/10/2019

     Theo các lão cao niên thì không biết cây cà na có tự bao giờ, chỉ biết cứ vào mùa nước nổi tràn về trắng xóa những cánh đồng lúa thần nông thì cũng là lúc những cây cà na cho trái sum sê, rụng trắng cả mặt sông quê vì trái cà na có vị đắng và chua nên ít ai thích ăn, cây cà na thường mộc cặp những dòng kênh, con rạch quanh nhà. Nhưng hiện nay, chạy xe trên những tuyến đường giao thông nông thôn, không khó bắt gặp những ruộng cà na nằm xen lẫn với cánh đồng lúa bạc ngàn. Bởi vài năm trở lại đây một số nông dân đã mạnh dạn chuyển đổi cây trồng và chọn cây cà na làm cây thoát nghèo.

     Ông Phạm Văn Xinh, 68 tuổi, ấp Hưng Thạnh, xã Đào Hữu Cảnh, cho biết: Ngày xưa cứ nhìn ra đồng nước đã trắng xóa thì cà na bắt đầu cho trái đến khi nào nước rút. Cây cà na trước đây chẳng ai trồng, chỉ mọc hoang ở đâu có nước là ở đó thấy cây cà na và chỉ để ăn chơi, không ai bán. Bây giờ, trái cà na được chế thành món ăn vặt, được nhiều người ưa thích.

     Cứ vào tháng 7, 8 âm lịch hàng năm, không khó bắt gặp những hàng quán hay bên đường để những rổ cà na được bán nhiều nhưng một loại đặc sản gọi là cà na. Người mua cũng có nhiều lựa chọn từ những sản phẩm được làm ra từ trái cà na. Cà na cách chế biến rất đơn giản, chỉ cần chén muối ớt là có thể có được món cà na chấm muối ớt, cầu kỳ thêm chút dùng dao chẻ trái cà na thành 3-4 đường, ngâm với nước muối khoảng 2 ngày vắt khô nước đem ngào đường, lại có thêm được món cà na ngào đường hay cách mà ai cũng có thể làm thử, cà na đập giập trộn với đường cát. Tùy vào khẩu vị của mỗi người có thể ăn sau khi 1 giờ trộn cà na với đường, khi đó trái cà na có vị chua chua, ngọt ngọt và một chút vị cay ở đâu lưỡi của những trái ớt được thêm vào… bấy nhiêu thôi cũng đủ làm bao người nao lòng vì sự hấp dẫn của nó. 

     Đặc biệt đối với những ai có tuổi thơ gắn liền với cây cà na, trong những lần đánh trận trên sông, trái cà na được lấy làm vũ khí đùa nghịch của đám trẻ quê ngày nào.

     Anh Phan Văn Lạc, ấp Hưng Thạnh, xã Đào Hữu Cảnh, bộc bạch: Cây cà na gắn liền với tuổi thơ của các thế hệ 7x, 8x. Đó là hình ảnh của những đám bạn rủ nhau tắm sông cùng với những trận đánh thì những trái cà na trôi đầy mặt sông được chọn làm vũ khí trọi nhau cùng hụp lặng trên sông. Giờ không bao giờ bắt gặp được những hình ảnh trái cà na nổi trắng trên mặt sông nữa mà cà na được trồng để bán để tăng thu nhập, để thoát nghèo…

     Trái cà na không chỉ được ưa thích như món ăn vặt mà loại quả mùa nước nổi này ngày nay được nhiều người “nghiện” bởi cà na chế biến thành món ăn vặt, cà na ngào đường, cà na ướp đường với vị chua chua, đắng từ trái cà na, vị ngọt của đường, vị cay của ớt và một phần chát đặc trưng của trái cà na. Không chỉ làm ra những món ăn vặt mà ngày nay cà na được một số người dân ngâm thành rượu cà na. Hiện nay, có rất nhiều người đi làm xa quê ở Bình Dương, thành phố nhờ người thân mua giùm vài kg cà na làm quà, cho nên có người mua cả chục ký là chuyện thường. Hiện tại, cà na Thái đang vào mùa thu hoạch rộ và được các tiểu thương thu mua với giá 30.000 - 40.000 đồng/kg, riêng cà na đã qua chế biến như cà na ướp đường, cà na ngào đường hay cà na muối có giá từ 70.000-80.000 đồng/kg. 

     Vì thế, đến mùa nước nổi, người ta nao nao lòng nhớ những món ăn vặt vừa quen vừa lạ được chế biến từ trái cà na. Nên bất cứ ai khi bắt gặp món ăn dân dã này cũng sẽ nghe lòng miên man nỗi nhớ, nhớ mùa nước nổi ở vùng quê nghèo, nhớ vị chua, chát đặc trưng của trái cà na. Trái cà na không chỉ gợi nhớ về ký ức tuổi thơ mà hiện nay cây cà na còn giúp tăng thu nhập nâng cao cuộc sống của các hộ gia đình chuyển đổi cây trồng lấy cây cà na làm cây giảm nghèo.

Đặng Trang – Đài Truyền thanh huyện Châu Phú