Tâm lực, trí lực trong từng quyết sách

02:40 17/11/2022

Kỳ họp thứ tư, Quốc hội khoá XV vừa diễn ra được dư luận cả nước hết sức trông đợi. Điều này không khó hiểu, bởi Kỳ họp cuối năm nay diễn ra ngay sau khi Hội nghị lần thứ Sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khóa XIII thành công tốt đẹp. Như yêu cầu của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và cũng là mong đợi của cử tri, kỳ họp lần này phải thể hiện đậm nét, mang ý nghĩa lan tỏa tinh thần Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng, đưa ra những quyết sách đúng đắn, sáng suốt cả về lập pháp, giám sát tối cao và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước. 

Hơn nữa như thường lệ, kỳ họp cuối năm bao giờ cũng có khối lượng công việc rất lớn. Kỳ họp này lại diễn ra khi rất nhiều khó khăn, bức xúc về kinh tế – xã hội, đụng chạm quyền lợi hàng ngày của người dân cần giải quyết. Đó là những bức xức về tình trạng cửa hàng xăng dầu đóng cửa, làm đảo lộn, ảnh hưởng đến đời sống và sản xuất ở một số địa phương.

Đó là câu chuyện nóng bỏng về việc các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh ở cả tuyến trung ương và địa phương thiếu thuốc, vật tư y tế, trang thiết bị phục vụ khám bệnh, chữa bệnh; các vấn đề vướng mắc, bất cập trong cơ chế đấu thầu, mua sắm thuốc và vật tư tiêu hao; cơ chế tự chủ hoàn toàn ở một số bệnh viện trung ương chưa được tháo gỡ dứt điểm, ảnh hưởng trực tiếp đến công tác khám, chữa bệnh cho nhân dân.

Đó còn là những bất bình, bức xúc của cử tri về một số dự án đầu tư (kể cả đầu tư công và các dự án đầu tư của một số doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế) với số vốn rất lớn, triển khai trong nhiều năm nhưng đến nay vẫn chưa thể đưa vào sử dụng, lãng phí vốn và tài nguyên đất đai…

Và đúng như mong đợi, Quốc hội đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, tập trung tâm lực, trí lực giải quyết một khối lượng công việc lớn, quan trọng với sự đồng thuận, nhất trí cao. Từng quyết sách và hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và từng vị đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp này đã để lại những dấu ấn, hình ảnh tốt đẹp đối với cử tri và đồng bào cả nước. 

Thành công đầu tiên cần nhắc đến là Quốc hội đã hoàn thành khối lượng công việc lập pháp khá "nặng" khi thông qua 06 luật, 03 nghị quyết có chứa quy phạm pháp luật, cho ý kiến lần 2 dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi); thảo luận lần đầu dự án Luật Đất đai (sửa đổi) và 06 dự án luật khác. Đây là thành quả của sự chuẩn bị kỹ lưỡng và phát huy dân chủ, thực sự cầu thị, sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan của Quốc hội với Chính phủ, cơ quan tổ chức hữu quan để tổng hợp đầy đủ, tiếp thu, giải trình kịp thời, thấu đáo ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, nhất là các vấn đề lớn, quan trọng hoặc còn có ý kiến khác nhau nên đã đạt được sự đồng thuận, thống nhất cao đối với các dự án luật, dự thảo nghị quyết. 

Đáng chú ý, dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) và dự án Luật Đất đai (sửa đổi) đều có ý nghĩa đặc biệt quan trọng với mỗi người dân và cả đất nước. Ngay trong phát biểu khai mạc kỳ họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ dành mối quan tâm lớn đối với việc sửa đổi Luật Khám bệnh, chữa bệnh và Luật Đất đai khi Chủ tịch Quốc hội đã nói sâu, nói kỹ về 2 dự án luật này với những định hướng hết sức cụ thể.

Lẽ ra, theo Chương trình được thông qua từ đầu Kỳ họp, Quốc hội sẽ xem xét thông qua dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) vào chiều ngày 14/11. Song không chạy theo tiến độ, không vì “thành tích” mà làm luật cho xong, Quốc hội đã quyết định không thông qua dự thảo Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) tại Kỳ họp thứ Tư để có thời gian chuẩn bị kỹ lưỡng hơn. Điều này cho thấy sự thận trọng của Quốc hội, không nóng vội thông qua khi dự luật chưa bảo đảm yêu cầu là một biểu hiện sinh động của một Quốc hội trách nhiệm, chuyên nghiệp, luôn đặt chất lượng công việc lên đầu. 

Một dấu ấn đậm khác của kỳ họp lần này là việc Quốc hội đã tiến hành giám sát tối cao việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021. Đây là chuyên đề giám sát được cử tri, Nhân dân cả nước và dư luận đặc biệt quan tâm.

Cần nói rõ, chuyên đề giám sát này có quy mô và lực lượng huy động tham gia rất lớn, bao gồm cả 63 Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Kiểm toán nhà nước và Thanh tra Chính phủ; được tiến hành công phu, bài bản và thực sự là cuộc tổng rà soát khá toàn diện về thực trạng công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong phạm vi cả nước.

Số tài liệu phục vụ giám sát lên tới 580 báo cáo, văn bản của Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương cùng hệ thống phụ lục kèm theo khoảng 100 nghìn trang tài liệu, kết quả giám sát được phản ảnh tại Báo cáo đầy đủ (93 trang), 42 phụ lục và 30 báo cáo giám sát trực tiếp tại các Bộ, ngành, địa phương với tổng số 1.685 trang. Báo cáo giám sát đã nêu bật những kết quả quan trọng, khá toàn diện đã đạt được, chỉ rõ các tồn tại, hạn chế, yếu kém và nguyên nhân, xác định rõ trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đối với 05 nội dung trọng điểm và 07 lĩnh vực trọng tâm theo quy định của Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Kết quả hoạt động giám sát bước đầu đã làm chuyển biến cả về nhận thức và trách nhiệm của các cấp, các ngành; qua đó, Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương đã và đang tập trung rà soát tổng thể tình hình và các thông tin, số liệu có liên quan; tăng cường công tác kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, đồng thời, ban hành kế hoạch, giải pháp để chấn chỉnh, khắc phục ngay các tồn tại, hạn chế.

Cùng với đó, Quốc hội cũng đã ban hành Nghị quyết “Đẩy mạnh việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí”. Quốc hội đã đề nghị các cơ quan nghiêm túc thực hiện Nghị quyết về giám sát, nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả huy động, quản lý, phân bổ và sử dụng các nguồn nhân lực, vật lực, tài lực để đất nước ngày càng phát triển nhanh và bền vững, tạo chuyển biến rõ rệt, căn bản trong công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí để song hành với những kết quả quan trọng trong công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. 

Trong mỗi kỳ họp Quốc hội, phiên chất vấn và trả lời chất vấn của các Bộ trưởng, Trưởng ngành, của các thành viên Chính phủ luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt của Nhân dân và cử tri cả nước. Tại kỳ họp này, phiên chất vấn và trả lời chất vấn đối với 04 nhóm vấn đề liên quan đến lĩnh vực phụ trách của Bộ trưởng Bộ Xây dựng, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ trưởng Bộ Nội vụ và Tổng Thanh tra Chính phủ với sự tham gia trả lời của các Phó Thủ tướng Chính phủ đã cho thấy các vấn đề được Quốc hội lựa chọn làm nội dung chất vấn là “trúng và đúng”, vừa có tính thời sự, cấp bách trước mắt, vừa mang tính chiến lược lâu dài.

Con số 345 lượt đại biểu Quốc hội đăng ký tham gia chất vấn, trong đó có 149 lượt đại biểu đã chất vấn, có 22 lượt đại biểu đã tiến hành tranh luận cho thấy phiên chất vấn diễn ra rất sôi nổi, nghiêm túc, dân chủ, trí tuệ. Các vị đại biểu Quốc hội đã nắm chắc tình hình thực tiễn, phản ánh được tâm tư, nguyện vọng của cử tri và Nhân dân, nêu câu hỏi ngắn gọn, đi thẳng vào vấn đề và tranh luận thẳng thắn, mang tính xây dựng, trách nhiệm cao. Các vị Bộ trưởng đã trả lời trực tiếp vào vấn đề được chất vấn, không né tránh, giải trình làm rõ nhiều vấn đề đại biểu Quốc hội nêu, thẳng thắn nhận trách nhiệm về những tồn tại, hạn chế của ngành, lĩnh vực, đưa ra được các giải pháp thiết thực, hiệu quả, khả thi trong thời gian tới.

Một vấn đề quan trọng khác của kỳ họp lần này là Quốc hội đã xem xét, quyết định kiện toàn nhân sự Tổng Kiểm toán nhà nước, Bộ trưởng Bộ Y tế và Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải nhiệm kỳ 2021-2026, bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện, đúng quy trình, thủ tục theo quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Tin tưởng rằng các vị mới được Quốc hội bầu, phê chuẩn nêu cao trách nhiệm, bản lĩnh, sớm nắm bắt công việc, quyết liệt trong chỉ đạo, điều hành, giải quyết có hiệu quả những vướng mắc, bất cập để tạo bước phát triển mới trong các lĩnh vực được giao phụ trách, đóng góp vào sự phát triển chung, hoàn thành tốt trọng trách được Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó, đáp ứng kỳ vọng của đại biểu Quốc hội, cử tri và Nhân dân…

Nhìn vào khối lượng công việc mà kỳ họp thứ tư, Quốc hội khóa XV đã hoàn thành, có thể thấy rằng, Quốc hội đã lắng nghe tâm tư nguyện vọng của cử tri nhân dân, lắng nghe “hơi thở cuộc sống” để vận dụng tối đa tính linh hoạt, trách nhiệm cao trong hoạt động, khai thác triệt để kinh nghiệm và trí tuệ từ mỗi một đại biểu Quốc hội và nhân lên thành sức mạnh tổng hợp. Minh chứng là đã có 1.841 lượt đại biểu Quốc hội phát biểu tại 07 phiên thảo luận tổ, 621 lượt đăng ký, 508 lượt đại biểu Quốc hội phát biểu thảo luận và 26 lượt tranh luận tại 26 phiên thảo luận Hội trường; 345 lượt đại biểu Quốc hội đăng ký, 149 lượt đại biểu nêu câu hỏi chất vấn, 22 lượt tranh luận tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn. 

Hội nghị lần thứ 6 Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII vừa qua đã yêu cầu tập trung thực hiện một số chủ trương, nhiệm vụ quan trọng để tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, trong đó nhấn mạnh phải tiếp tục đổi mới tổ chức và hoạt động của Quốc hội. Có thể thấy, tinh thần chỉ đạo đó đã được quán triệt, thực sự lan tỏa, thấm nhuần và được thể hiện đậm nét trong từng quyết sách và hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và từng vị đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp này. 

Vấn đề còn lại, ngay sau kỳ họp các cấp, các ngành khẩn trương tổ chức triển khai thực hiện các luật, nghị quyết vừa được Quốc hội thông qua. Các vị đại biểu Quốc hội sớm tiếp xúc cử tri để báo cáo kết quả Kỳ họp, giữ mối liên hệ chặt chẽ, lắng nghe, phản ánh trung thực ý kiến và nguyện vọng của cử tri, tích cực giám sát việc giải quyết các kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của công dân. 

Và như Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã đề nghị ngay trong phát biểu bế mạc kỳ họp là các cấp, các ngành phải nỗ lực thực hiện có hiệu quả các chính sách an sinh xã hội, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân, gia đình chính sách, người lao động, người có hoàn cảnh khó khăn; chuẩn bị chu đáo các điều kiện phục vụ Nhân dân đón mừng năm mới 2023 và Tết Nguyên đán Quý Mão, bảo đảm mọi nhà, mọi người đều được vui Xuân, đón Tết đầm ấm.

Thanh Cao ST